Geen paniek bij energiepiek: ‘Inzicht in verbruik bleek voor ZLM grootste winst’

Pieken in het energieverbruik, en dan?

Wat doe je als je ineens een officiële brief van je netbeheerder ontvangt waarin staat dat je over je gecontracteerd vermogen (GTV) heen gaat? Voor Frank Boere, coördinator duurzaamheid bij ZLM verzekeringen, was het geen reden tot paniek – maar wel het startschot voor actie.

ZLM kreeg begin 2024 een officiële waarschuwing van Stedin. De gecontracteerde capaciteit op het net was overschreden, en dat is iets wat netbeheerders streng bewaken sinds de congestie op het net. “De toon van de brief was helder: dit mag geen structureel probleem worden,” vertelt Frank. “Dat was voor ons het moment om te handelen.”

Aanvankelijk werd gedacht dat de uitbreiding van de laadinfrastructuur de oorzaak was, maar al snel bleek het genuanceerder. “Die piek bleek het gevolg van een samenloop van omstandigheden,” legt Frank uit. “Het was de koudste dag van het jaar, onze zonnepanelen leverden nauwelijks iets op, en uitgerekend die ochtend waren de meeste auto’s tegelijk ingeplugd. Die combinatie veroorzaakte een tijdelijke piek in ons energieverbruik.”

Om snel risico’s af te wenden, werd in eerste instantie gekozen voor een eenvoudige noodmaatregel: het vermogen van de laadpalen werd beperkt. “Een botte-bijlmethode,” noemt Frank het, “maar het gaf ons wat ademruimte.”

Het meldpunt als startpunt

Gelukkig had ZLM kort daarvoor al contact gehad met de projectmanagers van Impuls tijdens een bijeenkomst over netcongestie in CineCity. “Daar werd ook het meldpunt van Impuls benoemd – een plek waar ondernemers zich kunnen melden bij energie-uitdagingen,” vertelt Frank. “Toen onze capaciteitsgrens in zicht kwam, hebben we ons direct daar aangemeld. En vanaf dat moment ging het snel.”

Martijn Nederend van Impuls Zeeland begeleidde het traject mee. “Vaak begint het klein: een brief, een piek, een zorg. Maar zodra we in gesprek gaan, ontstaat er inzicht – en dat is vaak al de helft van de oplossing.”

Via het netwerk van Impuls kwam ZLM in contact met Resourcefully, een adviesbureau gespecialiseerd in energiedata en scenario-analyse. “Zonder dat meldpunt en die verbinding hadden we die partij waarschijnlijk nooit gevonden.”

Het begint met inzicht

Resourcefully dook diep in de cijfers: van zonnepanelen en elektriciteitsmeters tot laadpalen. De conclusie: de overschrijding was geen structureel probleem, maar een piek op één moment. “Dat gaf ons rust,” zegt Frank. “We weten nu dat we binnen onze huidige aansluiting al veel meer kunnen dan we dachten.”

Volgens Martijn gebeurt het vaak dat bedrijven plannen maken op basis van onderbuikgevoel. “Je denkt: het wordt drukker, dus we moeten opschalen. Maar als je goed naar de data kijkt, zie je vaak dat slim sturen veel meer oplevert dan uitbreiden.”

Slim sturen in plaats van uitbreiden

Op basis van de nieuwe inzichten heeft ZLM inmiddels een systeem voor peak shaving geïnstalleerd. Daarmee wordt continu gemonitord of het energieverbruik richting de GTV-grens beweegt – en zo nodig wordt het laadvermogen automatisch bijgestuurd. “We gebruiken nu onze bestaande capaciteit slimmer,” vertelt Frank. “Zonder dat medewerkers aan het eind van de dag met een lege accu staan.”

Voor de toekomst houdt ZLM de optie voor uitbreiding open. De kabels voor extra laadpunten liggen al klaar, maar omdat de huidige laadpalen nog niet volledig benut worden, is plaatsing nog niet nodig. “We weten nu dat het technisch kan – en dat geeft vertrouwen.”

Van technische oplossing naar strategisch inzicht

De samenwerking met externe partijen bracht ZLM verder dan alleen een technische oplossing. “Wat voor ons het meeste heeft opgeleverd, is inzicht,” vertelt Frank. “We bouwen nu verder op data in plaats van aannames. Dat geeft rust en richting – ook richting onze ambitie om in 2030 CO₂-neutraal te zijn in onze eigen bedrijfsvoering.”

De ondersteuning binnen dit traject – of dat nu ging om het leggen van de juiste contacten of het verkennen van mogelijkheden – werd door ZLM als laagdrempelig en praktisch ervaren. “Het hielp dat we snel konden schakelen met mensen die weten welke expertise er beschikbaar is,” zegt Frank. “Dat heeft ons tijd gescheeld en keuzes makkelijker gemaakt.”